آزمایش کتون خون چیست؟
کتون ها اسیدهایی هستند که بدن شما هنگام تجزیه چربی برای انرژی تولید می کند. یک آزمایش کتون در خون، سطح آن را را در خون شما اندازه گیری می کند. سلول های بدن برای تولید انرژی از گلوکز (قند) خون استفاده می کنند. بدن گلوکز مورد نیاز را از کربوهیدرات ها دریافت می کند. اگر سلول های بدن نتوانند گلوکز کافی دریافت کنند، به جای آن چربی ها را برای انرژی تجزیه می کند. این فرآیند باعث تولید کتون می شود. اگر بدن خیلی سریع چربی ها را تجزیه کند، کتون ها می توانند در خون و ادرار انباشته شوند. سطوح بالای کتون خون را بیش از حد اسیدی می کند. این یک وضعیت جدی به نام کتواسیدوز است. شایع ترین نوع کتواسیدوز یک عارضه دیابت به نام کتواسیدوز دیابتی (DKA) است DKA یک وضعیت اورژانسی و پزشکی است که اغلب به سرعت ایجاد می شود و می تواند منجر به کما شود و زندگی را تهدید کند. اگر دیابت دارید، آزمایش کتون در خون می تواند به یافتن سطوح بالای کتون در مراحل اولیه کمک کند تا بتوانید فوراً درمان شوید. اگر پزشک شما آزمایش های مکرر را برای بررسی افزایش سطح کتون توصیه می کند، دستگاه های آزمایش خون در خانه در دسترس هستند که هم سطح گلوکز و هم کتون ها را بررسی می کنند. آزمایش در خانه برای تعیین سطح کتون در ادرار نیز ممکن است یک گزینه ی مناسبی باشد. با پزشک و درمانگر خود صحبت کنید که کدام یک برای شما مناسب است. اسامی دیگر آن: اجسام کتون (خون)، کتون های سرم، اسید بتا هیدروکسی بوتیریک، استواستات، تست نیتروپروساید
آزمایش کتون چیست؟
آزمایش کتون برای بررسی کتواسیدوز دیابتی (DKA) در افراد مبتلا به دیابت استفاده می شود. DKA می تواند هر فرد مبتلا به دیابت را تحت تاثیر قرار دهد، اما در دیابت نوع یک شایع تر است. در دیابت نوع دو، DKA کمتر شایع است. اگر دیابت دارید، ممکن است در هنگام بیماری یا بارداری نیاز به آزمایش کتون خون داشته باشید . در صورت ابتلا به دیابت در دوران بارداری (دیابت بارداری) لازم است که مورد آزمایش قرار بگیرید. اگر دیابت ندارید، ولی در معرض خطر ابتلا به کتواسیدوز هستید و علائمی دارید، ممکن است لازم باشد کتون های خون خود را بررسی کنید. اگر شرایطی دارید که باعث می شود بدن شما به جای گلوکز از چربی برای انرژی استفاده می کند، در معرض خطر کتواسیدوز هستید، شرایطی مانند:
- اختلال خوردن
- استفراغ و اسهال مکرر
- مصرف الکل
چرا به آزمایش کتون در خون نیاز داریم؟
اگر دیابت و علائم DKA دارید، ممکن است نیاز به کتون در آزمایش خون داشته باشید:
- احساس تشنگی شدید
- ادرار کردن بسیار بیشتر از حد معمول
- حالت تهوع و استفراغ
- درد شکم
- خشکی پوست و دهان
- تنفس سریع و عمیق تنفس با بوی میوه
- سردرد
- سفتی یا درد ماهیچه
- خستگی
- گیجی
اگر دیابت ندارید، در صورت داشتن علائم کتواسیدوز که می تواند ناشی از بیماری دیگری باشد، ممکن است نیاز به آزمایش کتون در خون داشته باشید. در صورت داشتن علائم، ممکن است با توصیه ی پزشک به این آزمایش نیاز داشته باشید و برای کاهش وزن از یک رژیم کم کربوهیدرات “کتو” استفاده می کنید.
در طول آزمایش کتون در خون چه اتفاقی می افتد؟
یک پزشک متخصص با استفاده از یک سوزن کوچک از رگ بازوی شما نمونه خون می گیرد. پس از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون در یک لوله آزمایش یا ویال جمع آوری می شود. وقتی سوزن داخل یا خارج می شود ممکن است کمی احساس سوزش کنید. این معمولا کمتر از پنج دقیقه طول می کشد. برای بررسی کتون های خون در خانه، می توانید از دستگاه اندازه گیری قند خون استفاده کنید که کتون ها را نیز آزمایش می‌کند. از دستگاه برای خراش انگشت خود استفاده خواهید کرد. شما یک قطره خون را روی نوار تست کتون که در دستگاه اندازه گیری قرار داده شده است قرار می دهید و سطح کتون شما را نشان می دهد. دستورالعمل ها و راهنمایی ها را برای طرز استفاده ی درست به دقت دنبال کنید. همچنین می توانید با استفاده از کیت خانگی ، سطح کتون ها را در ادرار آزمایش کنید. از پزشک خود بپرسید که چگونه باید کتون ها را آزمایش کنید، چه زمانی باید آزمایش کنید و اگر سطح شما بالا بود چه کاری انجام دهید تا به درستی شما را راهنمایی کنند. در کل برای آزمایش کتون نیازی به آمادگی خاصی ندارید و خطر بسیار کمی دارد. ممکن است در نقطه ای که سوزن وارد شده درد خفیفی یا کبودی داشته باشید، اما بیشتر علائم به سرعت از بین می روند و مشکلی وجود ندارد.
نتایج آزمایش چه چیزهایی را نشان می دهند؟
نتیجه آزمایش طبیعی یا منفی معمولاً به این معنی است که بدن شما کتون های زیادی تولید نمی کند و کتواسیدوز ندارید. اما یک نتیجه آزمایش طبیعی همیشه کتواسیدوز دیابتی (DKA) را رد نمی کند. به این دلیل که بدن شما سه نوع کتون می سازد. اگر DKA در مراحل اولیه باشد، تنها یک نوع کتون بالا خواهد بود و آزمایشات آزمایشگاهی اغلب این نوع کتون را اندازه گیری نمی کنند.
نتیجه آزمایش بالا یا مثبت به این معنی است که شما در خون خود کتون دارید. داشتن مقداری کتون در خون طبیعی است، اما اگر سطح آن بسیار بالا باشد و علائم داشته باشید، ممکن است کتواسیدوز داشته باشید. اگر دیابت دارید، احتمالا DKA دارید. اگر دیابت ندارید، ممکن است به کتواسیدوز ناشی از مصرف الکل، سوء تغذیه، غذا نخوردن برای مدت زمان طولانی یا سایر شرایط مبتلا شده باشید.
کتواسیدوز به هر علتی که باشد باید درمان شود. درمان ممکن است مراجعه به پزشک و بیمارستان باشد. اگر در مورد نتایج آزمایش خود سؤالی دارید، با پزشک خود صحبت کنید. درباره تست های آزمایشگاهی، میتوانید اطلاعات بیشتری به دست آورید.
آیا چیز دیگری در مورد کتون در آزمایش خون وجود دارد که باید بدانیم؟
افرادی که برای کاهش وزن از رژیم کتو کم کربوهیدرات استفاده می کنند، سطح کتون خونشان بالاتر است، اما به اندازه کافی بالا نیست که کتواسیدوز باشد و این وضعیت کتوز نامیده می شود. کتوز خون شما را خیلی اسیدی نمی کند زیرا بدن شما قادر به استفاده از کتون ها است، بنابراین آنها تجمع نمی کنند. ممکن است در رژیم کتو، کتواسیدوز ایجاد شود، بنابراین مهم است که با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا این رژیم برای شما بی خطر است یا خیر.
